Đẹp không phải nhan sắc

Đẹp có lẽ là duyên dáng hài hòa. Có những phụ nữ tô son đậm trước khi bước vào quán phở sáng, mặc đẹp chỉ để vào siêu thị chọn rau sạch, và còn kịp đeo nữ trang đồng bộ cả hoa tai, vòng cổ lẫn vòng tay khi đưa con vào bệnh viện cấp cứu. Có hoa hậu đã mặc điệu đàng và son phấn đẹp lộng lẫy khi đi làm từ thiện tại trại trẻ mồ côi. Cô bạn tôi đã may một bộ đồ đen vừa vặn vóc dáng để dành cho đám tang người thân sắp tới. Tôn nhan sắc là một quyền chính đáng của phụ nữ, nhưng những cái đẹp ấy vô cảm tới xa lạ.

Có cái đẹp làm người ta ái ngại cho chủ nhân. Đó là khi ta phát hiện người đàn bà bán vàng đầu chợ bỗng một hôm xăm lông mày mới gợi cảm trên khuôn mặt đen hòng cứu vãn lại thời xuân sắc. Hay cô hoa hậu xăm một con rồng lên trên đôi mông đẹp của mình. Đẹp muốn duyên dáng hài hòa còn cần phải có hiểu biết, khi ấy đẹp đã trở thành văn hóa của chính người phụ nữ, không còn đơn thuần là một cảm xúc thị giác trong mắt của người nhìn nữa.

Đẹp có thể là đích thực phụ nữ. Chúng ta không cao, không eo thon ngực đầy, bạn tôi có người chỉ còn một bên ngực, có người gần ba mươi năm sống chung với một con mắt giả. Thế nhưng cái làm nên hạnh phúc của mỗi người gần như có chung một bí mật gần gũi: Tự tin sống, tràn đầy nữ tính, chăm sóc bản thân và chăm sóc mọi người quanh mình, làm bản thân đầy năng lượng sống và làm đầy đủ cuộc sống chung quanh, tới mức, một khiếm khuyết nào đó của thân thể không ngăn được người phụ nữ hạnh phúc.

Tôi có một người bạn, cô ấy đẹp nhất là giọng nói. Không phải giọng nói êm ái mà là một giọng nói nhanh, rất nhanh nhảu, dứt khoát quả quyết như đàn ông, mạch lạc như ra lệnh. Song giọng nói ấy tràn đầy năng lượng sống, tràn đầy mong muốn được vươn tới và thành công, giọng nói ấy chân thành và đầy nhiệt tình, truyền cảm hứng và sức sống nồng nhiệt cho người nghe, cho dù nghe cách hàng ngàn cây số, nghe sau nhiều năm không gặp. Và tôi nghĩ cái đẹp ấy của một người phụ nữ đủ để làm cho người khác hạnh phúc.

Đẹp có thể là những tích lũy từ những quãng đường sống không mệt mỏi của mỗi một người phụ nữ. Tôi nhớ hình ảnh nhà văn nữ Dạ Ngân ngồi bên tách cà phê phố cổ Hà Nội một ngày mùa đông, chiếc khăn choàng ấm áp trên vai. Đấy là bức ảnh chân dung một phụ nữ đẹp nhất mà tôi từng được ngắm. Một phụ nữ già thì có gì hấp dẫn. Thế nhưng sự cuốn hút từ nội tâm và tính cách, những sóng gió trong đời đã vượt qua, những nỗ lực vì một xã hội văn chương đáng trân trọng khiến một người phụ nữ đẹp bằng những giá trị toát ra từ sâu thẳm con người mình.

Thần thái của một người phụ nữ quan trọng hơn đường nét gương mặt họ, bởi nó là phản chiếu của tâm hồn, không bị thời gian bào mòn, và nhất là khi đã sống bên nhau mười năm, hai mươi năm, nhiều năm nữa, thần thái khí chất của một người phụ nữ mới là sợi dây bền hơn gắn người đàn ông ở lại với tình yêu. Chứ không phải là nhan sắc, chứ không phải là tình dục.

Làm một người đàn bà thực sự đẹp, khó biết chừng nào. Và nhan sắc thôi chẳng đủ!